ریباک
داستان برند ریباک
جوزف ویلیام فاستر (Joseph William Foster) در سال 1935 در بریتانیا به دنیا آمد. در سن 14 سالگی، وی در فروشگاه شیرینی فروشی پدرش که در آن زمان اتاق خوابی هم داشت، شروع به کار کرد. وی با همت و انگیزه، تلاش میکرد تا طرحها و ایدههای خود را به واقعیت بپیوندند. در آن دوران، فوستر شدیدا به طراحی کفشهای ورزشی که مناسب برای دویدن باشند، علاقهمند بود. این علاقه و همچنین تجربیات وی، در نهایت منجر به تاسیس برند خود در سال 1890 شد.
جمله «چگونه میتوانیم کفشی طراحی کنیم که دوندگان بتوانند راحتتر بدوند» همواره در ذهن فوستر بود. او فکر میکرد که میتواند کفشی طراحی کند که سرعت دوندگان را افزایش دهد و در عین حال راحتی لازم برای دویدن را داشته باشد. به همین دلیل، او شروع به تولید کفشهایی کرد که در کف آنها میخهایی قرار داده شده بود. این میخها باعث کاهش اصطکاک کفش با سطح زمین میشدند و در نتیجه سرعت دویدن را افزایش میدادند و به دوندگان احساس راحتی بیشتری میدادند
با کار حرفهای و خوب فاستر و پسرانش، کسب و کار آنها در طی سالها رشد کرد و تا سال 1895 به یک فروشگاه بزرگ تبدیل شد که در بریتانیا شناخته شده بود. این برند توانست در میان ورزشکاران معروف و مطرح این کشور شهرتی بسیار داشته باشد و محصولات آنها را استفاده کنند. به طور مثال، کفشهای دو ریباک در فیلم «ارابههای آتش» استفاده شده بودند و این باعث شد برند ریبوک به شهرت و شناخت بیشتری در جهان برسد.
شرکت توسط فاستر تاسیس شده بود و با گذر زمان، رشد و توسعه یافت. در سال 1958، دو نوهی فوستر تصمیم گرفتند نام شرکت را از «فوستر» به Reebok «ریباک» تغییر دهند. این نام از کلمه «غزال»که ریشهی آفریقایی دارد، الهام گرفته شده بود. در سال 1979، پل فایرمن، یکی از توزیعکنندگان و فروشندگان ریبوک، محصولات شرکت را در یک نمایشگاه بینالمللی عرضه کرد. او در این نمایشگاه موفقیت چشمگیری داشت و پس از آن، مجوز حضور در نمایشگاههای آمریکای شمالی را دریافت کرد و توانست محصولات ریباک را در این بازارها عرضه کند.
توسعه برند ریباک در دهه ۸۰
توسعه برند ریباک و تبدیل آن به یک برند بینالمللی در دههی هشتاد میلادی به واسطهی ورود "پل فایرمن" (Paul Fireman) رخ میدهد. در سال ۱۹۷۹، در حین شرکت در نمایشگاه کفشهای ورزشی در شیکاگو، پل فایرمن، که یک توزیعکننده وسایل ورزشی در آمریکا بود، به برند ریباک علاقهمند شد. او توانست امتیاز توزیع و پخش انحصاری محصولات ریباک در آمریکای شمالی را به دست آورد. تا پایان سال ۱۹۸۱، فروش ریباک در آمریکا به یک میلیون و پانصد هزار دلار رسید که این به عنوان یک سرمایهگذاری متوسط محسوب میشد. اما در پایان دههی هشتاد میلادی، فروش بیسابقهای در آمریکا برای ریباک رخ داد و این سرمایهگذاری را به یکی از موفقترین سرمایهگذاریهای قرن بیستم تبدیل کرد.
در طول دههی هشتاد میلادی، تناسب اندام به عنوان یکی از اصلیترین دغدغههای افراد در جامعه بوجود آمد. در همین دهه، ورزشهایی مانند ایروبیک و تنیس بسیار محبوب شدند و فعالیتهای بدنی به عنوان یک بخش ضروری از سبک زندگی افراد تعریف شد. با توجه به این تغییرات در سبک زندگی افراد، برند ریباک به صورت روزافزون رشد کرد و در اوایل دههی هشتاد با ارائه تنوع در محصولات خود، طیف گستردهای از کفشهای ورزشی عمومی که برای ورزشکاران آماتور و علاقهمندان به تناسب اندام طراحی شده بود، را ارائه داد.
یکی از کالکشنهای برجسته ریبوک، «کلاسیک چرمی ریبوک» (Reebok Classic Leather) است. این کالکشن برای اولین بار در سال ۱۹۸۳ به بازار عرضه شد. این کفشها کاربردی، خوشدوخت و زیبا بودند و همچنین ظاهری بسیار جذاب و منحصر به فرد داشتند. آنها برای دویدن مناسب بودند و همچنین در استایل خیابانی و کژوال نیز بسیار مورد استفاده قرار میگرفتند. این کتانیها در حال حاضر هم به صورت چرمی و هم به صورت جیر عرضه میشوند و در سرتاسر جهان طرفداران زیادی دارند.
در سال ۱۹۸۵، کالکشن فریاستایل ریباک برای زنان، توانست در بازار محصولات ورزشی زنانه رشد قابل توجهی داشته باشد. در همان زمان، رقبای بزرگ مانند نایک و آدیداس بیشتر تمرکز خود را بر روی بازار محصولات ورزشی مردانه داشتند و به همین دلیل، ریباک توانست در این حوزه ضعیفتر، جایگاه قویتری را بدست آورد. با موفقیت در بازار کفشهای ورزشی زنانه در آمریکا، ریباک در ادامه با معرفی کالکشنهای Workout، Newport Classic و Club Classic 85، نیز به تصاحب بازار کفشهای ورزشی مردانه پرداخت. این کالکشنها شامل کفشهای ورزشی با طراحی خوشدوختی بودند که ابتدا برای استفاده در باشگاهها و زمین تنیس طراحی شده بودند، اما به خوبی در استایل خیابانی نیز قابل استفاده بودند.
در سال ۱۹۸۷، فروش ریباک به بیش از ۱.۴ میلیارد دلار رسید، که بیش از هزار برابر رقمی بود که در سال ۱۹۸۱، یعنی یک سال پس از اخذ نمایندگی انحصاری ریباک توسط "فایرمن" در آمریکا، به دست آمده بود. تا سال ۱۹۸۸، این رقم به بیش از ۱.۸ میلیارد دلار رسید و ریباک ۲۶.۷ درصد از بازار محصولات ورزشی در آمریکا را به خود اختصاص داد. در همان زمان، درآمد سالانهٔ نایک حدود ۱.۲ میلیارد دلار بود.
برجسته شدن ریباک در بسکتبال
در دههٔ ۱۹۸۰، ریباک وارد بازار کفش بسکتبال شد و با استفاده از مدلهای نوآورانه و جذاب، به یکی از برترین برندهای کفش بسکتبال تبدیل شد. این بازگشت قوی ریباک به صنعت بسکتبال، به شرایط رقابتی فعلی با نایک و آدیداس، جدا از دههٔ ۱۹۸۰ و با رشد فروش کفشهای بسکتبال بهبود چشمگیری داد. ریباک با ارائهٔ مدلهایی متمایز و نوآورانه، توانست جذابیت خاصی را برای مصرفکنندگان ایجاد کند. برخی از محصولات برجستهی ریباک در این دوره شامل مدلهایی با طراحی منحصر به فرد و فناوریهای پیشرفته بودند که به بازیکنان بسکتبال عمومی و حرفهای جذابیت زیادی داشتند.
علاوه بر طراحی نوآورانه، ریباک توانست با امضای قراردادهای تبلیغاتی با بازیکنان برجستهی بسکتبال، جایگاه قویتری در صنعت بسکتبال کسب کند. معاملات تبلیغاتی با بازیکنان معروف مانند شان کمپ و دیکمبی متونبوم، به ریباک کمک کرد تا برند خود را در ذهن مصرفکنندگان به تصویر بکشد و بازار فروش خود را بهبود بخشد. برجستهشدن ریباک در بازار کفش بسکتبال در این دوره، موفقیت بزرگی را برای این برند به همراه داشت و به او کمک کرد تا جایگاه برجستهتری در صنعت ورزشی و خصوصا در حوزهٔ کفش بسکتبال کسب کند.
اوج و فرود برند ریباک در دهه ۹۰
در دهه ۹۰، برند ریباک توانست به یکی از محبوبترین برندهای ورزشی جهان تبدیل شود. این دهه به عنوان دوره بزرگترین رشد و موفقیت برای ریباک در تاریخ خود به حساب میآید. در این دوره، ریباک با استفاده از استراتژیهای مهارتمندانه همچنین همکاری با ورزشکاران معروف و تبلیغات خلاقانه، موفق شد جایگاه قویای در صنعت ورزشی بسازد.
یکی از مهمترین عوامل موفقیت ریباک در دهه ۹۰، تمرکز بر بسکتبال بود. این برند با عرضهی کفشهای بسکتبالی با طراحی نوآورانه و مدلهای محبوب، جامعه بسکتبالیستها را به خود جذب کرد. همچنین، ریباک توانست قراردادهای تبلیغاتی با بازیکنان بزرگ بسکتبال مانند مایکل جردن، شان کمپ و دیکمبی متونبوم را منعقد کند که به افزایش شهرت و محبوبیت برند کمک کرد.
اما این موفقیت در دهه ۹۰ ماندگار نبود، زیرا برند ریباک با مشکلات و افتهایی روبرو شد. در اوایل این دهه، رقابت در صنعت ورزشی بسیار شدید بود و ریباک با رقبای قدرتمندی مانند نایک و آدیداس روبرو بود. همچنین، در اواخر دهه ۹۰، روند طراحی و سبک محصولات ورزشی هم تغییر کرد و رویکرد بهروز و مدرن ترجیح داده شد که ریباک نتوانست با این تغییرات سریعا هماهنگ شود.
علاوه بر این، ریباک در دهه ۹۰ در بخش مدلهای کفش بسکتبال دچار مشکلاتی شد. رقبای برجسته مانند نایک و آدیداس با کفشهایی نوآورانه و متنوعتری در بازار حضور داشتند و این موجب شد که ریباک در مسابقه رقابتی ببازد. علاوه بر این، ریباک در تعامل با بازیکنان بزرگ بسکتبال نظیر مایکل جردن نتوانست به اندازه کافی موفق باشد و به همین دلیل بهترین بازیکنان و تیمها در این دوره اغلب از کفشهای نایک استفاده میکردند.
این افت در دهه ۹۰ باعث شد که ریباک در بخشی از بازار محصولات ورزشی قدرت رقابتی خود را از دست دهد و نتوانست در مقابل رقبای خود بهخوبی عمل کند. اما باید توجه داشت که این مشکلات و افتها برند ریباک را به چالش کشید و باعث ش تا در سالهای بعد با راهبردها و تغییرات استراتژیک خود، بهبود قابل توجهی را تجربه کند و در دهههای بعدی دوباره به رقابت صنعت ورزشی بپردازد.
تغییر مالکیت و استراتژی در برند ریباک
در اواخر سال ۲۰۰۰ تا اوایل سال ۲۰۱۰، ریباک با رکودی مواجه شد و مدیران شرکت تلاش کردند با ورود به ورزشهایی مانند فوتبال و هاکی، دامنه محصولات ریباک را گسترش دهند. یکی از این تلاشها شامل همکاری با تیری هانری، ستاره تیم آرسن فرانسه بود. با این حال، باید توجه داشت که ریباک به جز کتانیهای خود، هرگز نتوانست در دیگر پوشاک ورزشی جایگاه قابل توجهی مانند نایک و آدیداس را به دست آورد.
در سال ۲۰۰۵، برند آدیداس (Adidas)، یکی از شرکتهای معروف آلمانی، برند ریباک را خریداری کرد. مدیران آدیداس تصمیم گرفتند نام برند را تغییر ندهند و فقط تکنولوژی خود را در خطوط تولید محصولات ریباک استفاده کنند تا بازار فروش خود را از دست ندهند. آدیداس به جای تمرکز بر پوشاک روزمره ریباک، روی تکنولوژیهای پیشرفته تمرکز کرد که برند را به عنوان یک برند مجهز به فناوری نوآورانه در جهان معرفی کرد.
این تغییر در مالکیت ریباک، تاثیر بزرگی روی استراتژیها و طراحی محصولات این برند داشت. به جای تمرکز تنها بر بازار کفش بسکتبال، ریباک تصمیم گرفت تا به توسعهٔ محصولات ورزشی چند منظوره بپردازد. این تغییر استراتژی به ریباک امکان میداد تا محصولات متنوعی در حوزهٔ ورزشهای مختلف را به بازار عرضه کند. این شامل کفشهای ورزشی برای رشتههای مختلف مانند فوتبال، دویدن، تنیس و بسکتبال بود. ریباک همچنین تلاش کرد تا طراحیهای محصولات خود را بهبود بخشد و از فناوریهای پیشرفتهتر استفاده کند تا جذابیت بیشتری برای مشتریان خود ایجاد کند.